Popękane naczynka w formie pajączków to problem, z którym boryka się sporo osób. Wbrew pozorom zmiany pojawiające się na udach i łydkach to nie tylko defekt estetyczny - często pękające naczynka są bowiem pierwszym objawem rozwoju choroby żylakowej i schorzeń, które wpisują się w przewlekłą chorobę lub niewydolność żylną. Jakie czynniki wpływają na wystąpienie pajączków naczyniowych na nogach, jak je zwalczać i jak wygląda kwestia ich leczenia?
Pajączki naczyniowe - co to?
Pajączki naczyniowe zwane również teleangiektazjami to poszerzone żyły podskórne. Najczęściej osiągające średnicę ok. 1-3 mm. Ze względu na uwarunkowania hormonalne, rozszerzenia w naczyniach częściej występują u kobiet. Problem ten pojawia się nawet u 80% kobiet na pewnym etapie życia. Pękające naczynka najczęściej pojawiają się w górnej połowie podudzia i dolnej części uda. W zależności od rodzaju naczynia, które jest poszerzone, pajączki mogą mieć barwę żywoczerwoną (tętniczki, naczynia włosowate) lub sinofioletową (żyłki). Poszerzone naczynia krwionośne w formie pajączków nie są bolesne, jednak zdarza się, że towarzyszy im uczucie swędzenia, czasami popękane naczynka mogą też wywoływać niewielkie krwawienie. W początkowej fazie stanowią przede wszystkim defekt kosmetyczny, jednak bagatelizowane mogą rozwinąć się w bardziej zaawansowane problemy ze strony układu krążenia, zmieniając się, chociażby w żylaki. Jeśli zmiana w postaci pajączków naczyniowych jest najbardziej widoczna w okolicy kostek i stóp, należy niezwłocznie udać się do flebologa - takie umiejscowienie jednoznacznie świadczy o tym, że mamy do czynienia z zaawansowaną chorobą układu żylnego!
Rodzaje pajączków naczyniowych
Pajączki naczyniowe występują w czterech odsłonach:
- pajączki samoistne - charakteryzują się tym, że występują płytko pod skórą. Zazwyczaj pojawiają się u kobiet po 40. roku życia. Ich średnica wynosi ok. 0,1 mm
- teleangiektazje izolowane - w tym wypadku nie występują cechy typowe dla niewydolności żylnej, pajączki izolowane nie prowadzą też do wystąpienia żylaków
- pajączki w przebiegu niewydolności żylnej - zazwyczaj wyróżniają się większą średnicą - do 0,4 mm, mają też charakterystyczny kształt - naczynka przybierają formę wachlarzy na bocznych powierzchniach ud
- teleangiektazje wtórne - są następstwem podejmowanego wcześniej leczenia chirurgicznego, skleroterapii lub w wyniku przebytego urazu u osób z cechami niewydolności żylnej. Pajączki wtórne często mylone są z siniakami.
Pajączki naczyniowe - u kogo powstają?
Statystyki potwierdzają, że pajączki naczyniowe występują u 41% kobiet i 15% mężczyzn. Wpływ na ich pojawianie się ma wiele czynników, do których zalicza się między innymi:
- płeć - problem pajączków na nogach pajączków aż czterokrotnie częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Wpływ na to mają wspomniane wcześniej hormony, a dokładnie progesteron i estrogeny, które zmniejszają sprężystość ścian naczyń żylnych, co sprzyja ich zwiotczeniu i rozszerzaniu się
- wiek - teleangiektazje mogą występować u osób w każdym wieku, jednak wyróżnia się dwa szczyty występowania - w okresie między 18 a 35 i 50 a 60 rokiem życia
- ciąża - pajączki na udach i łydkach bardzo często występują u kobiet, które są w zaawansowanej ciąży. Wpływ na to ma kilka czynników - przede wszystkim wzrost stężenia hormonów, szczególnie progesteronu, co wpływa na osłabienie ścian naczyń żylnych. Kolejna kwestia, która osłabia kondycję żył to wzrost objętości krwi. Sprzyja to rozciąganiu żył, co prowadzi do dysfunkcji zastawek oraz zastoju krwi wewnątrz światła naczyń. Powiększający się brzuch i zwiększający się ciężar dziecka, który coraz bardziej uciska na miednicę i kończyny dolne, również utrudnia swobodny przepływ krwi
- styl życia - kruchość naczyń krwionośnych może być wynikiem stylu życia. Częste podróżowanie wiążące się z długim pozostawaniem w tej samej pozycji, nieodpowiednia dieta, używki, zwłaszcza papierosy, brak aktywności fizycznej, a nawet nieodpowiednie ubranie mają ogromny wpływ na kondycję żył. Zbyt dopasowane ubrania i buty na wysokim obcasie utrudniają właściwą pracę mięśni nóg, a dokładnie pompy mięśniowej - przepływ krwi w kierunku serca jest utrudniony
- praca - zarówno stojąca, jak i siedząca praca to ogromne obciążenie dla układu krwionośnego. Wysokie ciśnienie wywierane przez krew na zamknięte zastawki żylne prowadzi do stopniowego uszkadzania ścian naczyń żylnych
Pajączki naczyniowe - zapobieganie
Zmiany w postaci pajączków nie powinny być bagatelizowane. Leczenie oczywiście nie powinno przebiegać na własną rękę, gdyż może przynieść więcej problemów niż korzyści, jednak warto włączyć konkretne działania profilaktyczne, które mogą zmniejszyć problem i zahamować postęp zmian w układzie żylnym. O co warto zadbać, a z czego zrezygnować?
- dieta - ograniczająca nasycone kwasy tłuszczowe i węglowodany, wzbogacona o kwasy tłuszczowe omega-3, witaminę C, E i PP. W jadłospisie powinny się zatem pojawiać tłuste ryby morskie (np. śledź, halibut i makrela), cytrusy, czerwona papryka, truskawki, czarna porzeczka, wątróbka, jaja, oleje roślinne i orzechy
- unikanie długich gorących kąpieli - oraz korzystania z sauny, solarium, czy opalania się
- odpowiedni strój - jeśli masz pracę stojącą lub siedzącą albo planujesz dłuższą podróż, staraj się wybierać luźniejszy strój, który nie będzie generował ucisku w okolicy łydek. Kobiety powinny też ograniczać chodzenie w butach na wysokim obcasie, zwłaszcza gdy są w zaawansowanej ciąży lub zauważyły pierwsze zmiany w postaci pajączków
- aktywność fizyczna - wystarczą krótkie spacery każdego dnia, aby usprawnić przepływ krwi w żyłach. Jeśli masz siedzącą pracę lub jesteś w podróży, staraj się, w miarę możliwości, wstawać raz na jakiś czas i się poprzechadzać lub wykonać kilka przysiadów. Jeśli nie jest to możliwe, wykonuj koliste ruchy stopami. W przypadku pracy stojącej pamiętaj, aby ciężar ciała przekładać z jednej nogi na drugą. Równie pomocne będzie wspinanie się na palce i pięty - proste ćwiczenia pozwolą nie tylko uniknąć zastojów krwi, ale i jej gęstnienia
- kompresjoterapia - czyli stosowanie produktów uciskowych takich jak pończochy samonośne w tym pończochy uciskowe i pończochy przeciwzakrzepowe, podkolanówki przeciwżylakowe i rajstopy kompresyjne. Wybierając tego typu produkty, należy odpowiednio dopasować stopień ucisku do własnych potrzeb i dolegliwości - pamiętajmy, że są to wyroby medyczne klasy I, ich nieprawidłowe dopasowanie może wiązać się nie tylko z dyskomfortem, ale i zagrażać zdrowiu! Warto też zwrócić uwagę na rodzaj materiału, z którego zostały wykonane, aby skóra mogła swobodnie oddychać.
[product id="116, 117, 300, 118"]
Pajączki naczyniowe - leczenie
Do najczęstszych form leczenia pajączków naczyniowych zalicza się:
- obliterację laserową - czyli zwężenie światła naczynia. Promieniowanie laserowe wykorzystywane podczas zabiegu powoduje zamykanie naczynek. Zabieg przeprowadzany jest w pozycji leżącej. Pacjent otrzymuje okulary osłaniające oczy, jego skóra jest chroniona żelem, który ma za zadanie chłodzić i zapewnić odpowiednie przewodzenie energii. Poprawę w postaci zmniejszenia widoczności pajączków można zaobserwować po około 4-8 tygodniach od zabiegu.
- skleroterapia - czyli obliteracja farmakologiczna to najbardziej popularna metoda leczenia. Jest to metoda inwazyjna polegająca na nakłuciu naczynia krwionośnego i wstrzyknięciu do jego światła substancji chemicznej, która podrażnia śródbłonek naczynia, co prowadzi do zamknięcia naczynia. Zanim jednak środek zostanie wstrzyknięty, naczynie jest opróżniane z krwi i przepłukiwane roztworem z soli fizjologicznej. Podobnie, jak obliteracja laserowa, skleroterapia jest wykonywana w pozycji leżącej. Pierwsze efekty widoczne są po około 4-6 tygodniach od zabiegu.
Pajączki naczyniowe to problem, z którym zmaga się wiele osób, zwłaszcza kobiet. Bagatelizowane zmiany mogą prowadzić do poważniejszych zmian, jak, chociażby żylaki, dlatego poza wprowadzeniem profilaktycznych działań, warto też udać się do specjalisty - flebologa, który ustali stopień zaawansowania zmian i w razie konieczności, dopasuje rodzaj produktów uciskowych oraz formę leczenia.