W trakcie ciąży i po porodzie w organizmie kobiety zachodzi szereg zmian. Wielu kobietom oczekującym na dziecko towarzyszą obrzęki kończyn, które mogą pojawiać się również w czasie połogu. Jaka jest tego przyczyna i jak unormować krążenie krwi?
Z problemem obrzęków spotyka się aż 90% przyszłych i świeżo upieczonych mam. Dlaczego organizm tak reaguje i jak to zwalczyć? Piszemy o tym w przygotowanym poradniku.
Obrzęki nóg po porodzie - przyczyny
Obrzęk nóg pod koniec ciąży to częsta reakcja organizmu stanowiąca następstwo kumulacji płynów, które ciało gromadzi w celu zapobiegania odwodnieniu podczas samego porodu. Stan ten może się utrzymywać również w momencie, gdy dziecko jest już na świecie. Wszystko dlatego, że w trakcie akcji porodowej dochodzi do spychania płynów do kończyn - konsekwencją porodu naturalnego, podczas którego zmienia się krążenie krwi, może być obrzęk utrzymujący się nawet do kilkunastu dni. Często, zarówno podczas porodu naturalnego, jak i cesarskiego cięcia, rodzące otrzymują kroplówkę wzmacniającą, w której znajduje się wysoka zawartość oksytocyny, która to może gromadzić się w organizmie, skutkując wystąpieniem obrzeków nóg. Bezpośrednio po narodzinach dziecka młoda mama ma również ograniczoną aktywność ruchową, co sprawia, że problem z obrzękami staje się bardziej uporczywy. Do innych przyczyn występowania opuchlizny kończyn zalicza się:
- hormony - produkowany progesteron sprawia, że woda zatrzymuje się w organizmie kobiety. Podobnie wygląda kwestia zatrzymywania sodu. Równocześnie progesteron sprawia, że żyły się rozszerzają, a krew przepływa wolniej, co sprzyja obrzękom, a nawet powstawaniu żylaków
- powiększona macica - w trakcie ciąży macica znacząco powiększa swoją objętość, uciskając pęcherz moczowy i żyły. To wpływa na zmniejszenie przepływu krwi do kończyn dolnych
- większa ilość krwi - należy pamiętać, że w ciąży organizm kobiety produkuje nawet o 50% więcej krwi niż normalnie. Po porodzie większa ilość krwi w zestawieniu z niskim stężeniem białek może skutkować tym, że świeżo upieczona mama będzie miała spuchnięte stopy, odczuwając ogólny dyskomfort w kończynach dolnych.
Organizm powinien sam się uporać z problemem, gdy tylko świeżo upieczona mama wróci do pełnej sprawności po porodzie. Jeśli jednak stopy wciąż będą opuchnięte, co będzie się wiązało z dyskomfortem, warto, aby zobaczył to lekarz i ustalił przyczynę występowania opuchlizny.
Sposoby na obrzęki nóg po porodzie
Co prawda dyskomfort towarzyszący obrzękom powinien zniknąć po kilku - kilkunastu dniach od porodu, jednak warto wprowadzić kilka bezpiecznych form redukcji opuchlizny i przywracania równowagi w tkankach:
- odpowiednia dieta - świeżo upieczone mamy, którym doskwiera opuchlizna kończyn, powinny ograniczyć spożycie soli, cukru i tłuszczy. W zamian za to warto uwzględnić w menu produkty bogate w potas, aby szybciej przywrócić prawidłową gospodarkę elektrolitową. Mogą to być banany, ziemniaki, kasza jęczmienna i gryczana, szpinak, pietruszka, pomidory, morele (również suszone), czy płatki owsiane. Nie można zapominać też o nawadnianiu - picie wody wspomaga walkę z obrzękami i zastojami płynów w organizmie. Równie dobrym rozwiązaniem będą herbaty ziołowe - np. z mniszkiem lekarskim lub moczopędne, dedykowane kobietom ciężarnym i mamom karmiącym
- masaż - nie tylko wspomoże krążenie, pozwalając na równomierne rozłożenie płynu w organizmie, ale i pozwoli młodej mamie się zrelaksować. Warto pamiętać, że stopy zawsze masujemy od dołu do góry! Równie pomocna okazuje się kompresjoterapia, czyli wykorzystywanie stopniowego ucisku do pobudzenia krążenia krwi. Kobietom po porodzie najczęściej poleca się rajstopy uciskowe, pończochy uciskowe i podkolanówki uciskowe, które generują kontrolowany ucisk skumulowany w okolicy kostek i stopniowo rozchodzący się ku górze. Produkty kompresyjne zawsze powinny być wybierane po konsultacji z lekarzem, który dopasuje nie tylko model produktu, ale i stopień ucisku. W ofercie sklepów medycznych znaleźć można zarówno produkty o bardzo lekkim ucisku - są one stosowane profilaktycznie, o niskim stopniu kompresji - są to rajstopy uciskowe, pończochy uciskowe i podkolanówki uciskowe o wartości 15-21 i 18-22 mmHg, średnim ucisku - 22-27 i 23-32 mmHg oraz mocnej kompresji - 35-46 mmHg. Wybierając produkty uciskowe, zawsze stawiaj na wyroby certyfikowane określane jako wyroby medyczne klasy I, wykonane z przewiewnej dzianiny, np. mikrofibry, która jest wyjątkowo przyjemna w kontakcie ze skórą, wytrzymała, a do tego zapewnia skórze swobodne oddychanie, pomagając zachować maksimum komfortu i należytą higienę, która jest szalenie istotna w okresie połogu, gdy poporodowe rany wciąż się goją
[product id="104, 300, 145, 146"]
- aktywność fizyczna - proces dochodzenia do siebie po porodzie jest sprawą indywidualną, uzależnioną również od formy porodu. Aktywność fizyczna, nawet najmniejsza, pozwoli przyspieszyć proces regeneracji organizmu, co też sprawi, że uporczywa opuchlizna nóg szybciej zniknie. Jeśli spacery wciąż sprawiają Ci problem, zacznij od regularnego trzymania nóg w górze (podczas odpoczynku możesz podłożyć pod nogi poduszki) powyżej linii serca - 30 minut dziennie wystarczy, sprawiając, że krew będzie sprawniej przepływać, nie tworząc zastojów, które wpływają na pojawianie się opuchlizny. Pomocne mogą być też delikatne krążenia stopami lub wspinanie się na palce i pięty. Pamiętaj, aby się nie forsować - nawet krótki spacer po mieszkaniu będzie pomocny dla Twoich nóg!
- okłady i kąpiele - zimne okłady są nieocenione w walce z obrzękami. Równie dobrym pomysłem będą chłodne kąpiele nóg z dodatkiem olejków - najlepszą opcją będzie olejek cyprysowy, lawendowy lub rumiankowy. Poza usprawnieniem krążenia i zmniejszeniem opuchlizny, zioła odżywią przesuszoną skórę, działając też relaksacyjnie
- sen - jak wiadomo, sen bywa leczniczy i sprzyja regeneracji organizmu. Warto jednak zadbać o prawidłową pozycję - bezpośrednio po porodzie, gdy opuchlizna kończyn wciąż się utrzymuje, lepiej unikać spania na prawym boku. Lepszym rozwiązaniem będzie spanie na lewym boku - dzięki temu nerki będą sprawniej działać, pracując nad usuwaniem wody i toksyn z organizmu.
Obrzęki nóg po porodzie - czego nie można bagatelizować?
Obrzęk powinien zniknąć samoistnie - zazwyczaj już po tygodniu od porodu. Jeśli tak się nie dzieje, a dyskomfort się nie zmniejsza, należy skonsultować się z lekarzem, zwłaszcza w sytuacji, gdy opuchliźnie towarzyszą inne symptomy, jak:
- ból - nie tylko kończyn dolnych, ale i np. głowy
- obrzęki zajmujące coraz większe partie ciała
- problemy z oddychaniem i uczucie duszności
- niewielkie ilości oddawanego moczu
- zaczerwienienia w okolicy opuchlizny
- nadciśnienie
- zaburzenia widzenia
Utrzymujące się obrzęki mogą świadczyć o problemach z układem krążenia, sercem, czy wątrobą, a nawet stanem przedrzucawkowym. Co to takiego? Najczęściej występuje jeszcze w trakcie ciąży, jednak zdarza się, że taka reakcja organizmu jest wynikiem porodu, zwłaszcza gdy świeżo upieczona mama boryka się z nadciśnieniem lub tego typu problemy wystąpiły dopiero w trakcie ciąży, kobieta ma problemy z nerkami lub jest w grupie podwyższonego ryzyka, np. w jej rodzinie występowała rzucawka. Najczęściej zagrożenie wystąpienia stanu przedrzucawkowego mija po upływie 48 godzin od porodu.
Ciąża, poród i połóg to ogromny wysiłek dla organizmu kobiety, w którym zachodzi szereg zmian. Utrzymujące się przez kilka dni po porodzie obrzęki są naturalną reakcją organizmu, który stopniowo wraca do swojej pierwotnej wersji sprzed ciąży. Jeśli jednak dyskomfort w okolicach kończyn dolnych utrzymuje się dłużej lub się pogłębia, a stopy wciąż są spuchnięte i nabrzmiałe, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem - tego typu objawy nie mogą być bagatelizowane, gdyż mogą sygnalizować nie tylko problemy ze strony układu krwionośnego, które nieleczone w konsekwencji zwiększają ryzyko wystąpienia żylaków, ale i mogą być objawem problemów z nerkami, czy wątrobą.
[product id="117, 106, 147, 126"]