Choroby żylne to dość powszechny problem będące wynikiem zarówno dziedziczenia, jak i efektem czynników zewnętrznych, do których zalicza się, między innymi brak aktywności fizycznej, stojący lub siedzący tryb pracy, otyłość, czy nieprawidłowa dieta. Jakie są najczęstsze choroby żył kończyn dolnych, jakie symptomy powinny nas zaniepokoić i co robić, aby nie dopuścić do rozwoju poważniejszych schorzeń?
Choroby żył - objawy
Choroby naczyń dolnych mogą przybrać różną postać. Większość chorób układu żylnego daje jednak podobne objawy, zwłaszcza w początkowej fazie rozwoju. Kiedy zatem udać się do specjalisty? Jakie objawy powinny nas zaniepokoić?
- nagła, nawracająca opuchlizna kończyn dolnych, zwłaszcza w okolicach kostek
- przewlekły ból, uczucie pieczenia, mrowienia i kłucia
- skurcze nóg
- zmiana koloru skóry na nodze na sinoczerwony
- widoczne żyły, przebarwienia i zaczerwienienia
- powstające na nogach otwarte rany i owrzodzenia
Choroby żył - najczęstsze dolegliwości
Choroby żył i tętnic można podzielić na przewlekłe i ostre. Do przewlekłych chorób żył zalicza się niewydolność żył powierzchownych i niewydolność żył głębokich, z kolei mianem ostrych chorób określa się zapalenie żył powierzchownych i zakrzepicę żył głębokich. Zauważając pierwsze zmiany, czy symptomy chorobowe należy udać się do specjalisty - flebologa, który zleci specjalistyczne badania. Zazwyczaj pierwszym z nich jest USG Doppler, który pozwala zweryfikować, z jaką zmianą mamy do czynienia. Poniżej prezentujemy najczęstsze dolegliwości związane z chorobą żył i wyjaśniamy, czym różni się miażdżyca od zakrzepicy.
Pajączki
Pajączki na nogach to potoczna nazwa dla teleangiektazji zwanej również wenulektazją. Są to poszerzone naczynka żylne będące wynikiem pęknięcia kruchego naczynia krwionośnego tuż pod powierzchnią skóry. Pajączki występują w kilku wariantach:
- teleangiektazje samoistne - występują płytko pod skórą. Najczęściej pojawiają się u kobiet po 40. roku życia, a ich średnica wynosi ok. 0,1 mm
- teleangiektazje izolowane - w tym przypadku nie występują typowe cechy niewydolności żylnej, nie towarzyszą temu też żylaki
- teleangiektazje w przebiegu niewydolności żylnej - najczęściej charakteryzują się większą średnicą - do 0,4 m. Naczynka w kształcie przypominającym wachlarze często występują na bocznych stronach ud
- teleangiektazje wtórne - będące skutkiem podejmowanego wcześniej leczenia chirurgicznego, skleroterapii lub przebytego urazu w przypadku osób ze skłonnościami do niewydolności żylnej. Często są mylone z siniakami.
Najczęstszym objawem pajączków jest widoczna, fioletowa żyłka, która zazwyczaj traktowana jest bardziej jako defekt kosmetyczny. Pajączki mogą być jednak pierwszym symptomem poważniejszych chorób żylnych.
Żylaki
Żylaki to skutek niewydolności żylnej. Powstają w wyniku poszerzenia się i wydłużenia żyły, czego skutkiem jest jej kręty przebieg. Żylaki są częstą dolegliwością, która dotyczy nawet co 3 kobiety po 45. roku życia i co piątego mężczyznę. Tego typu zmiany powstają w sytuacji, gdy mamy słabe mięśnie, nie jesteśmy aktywni fizycznie lub mamy siedzący albo stojący tryb pracy. Wówczas przepływ krwi jest utrudniony, zastawki ulegają uszkodzeniu, w wyniku czego krew zaczyna się cofać. Równocześnie wzrasta ciśnienie krwi, która z coraz większą siłą napiera na ściany żył w nogach. Tym sposobem żyły rozszerzają się, nie wracając do pierwotnego kształtu. Żylaki mogą też występować podczas ciąży, zwłaszcza w jej zaawansowanym stadium.
Niewydolność żył głębokich
Niewydolność żył głębokich określana też jako zakrzepica żylna i zakrzepica zatorowa najczęściej zajmuje żyły podudzia, rzadziej żyły ud, czy miednicy. Samo powstanie zakrzepu nie stanowi zagrożenia, jednak jego oderwanie się od ściany żył może stanowić niebezpieczeństwo nie tylko dla zdrowia, ale i życia. W zdrowym organizmie krew płynie bez problemu żyłami do serca, a tłoczenie jej z nóg w kierunku przeciwnym do siły ciężkości ułatwiają pracujące mięśnie. Z kolei spływanie krwi w dół uniemożliwiają zastawki w naczyniach żylnych. Jeśli jednak jeden z mechanizmów zawodzi, krew zalega w żyłach, co powoduje stan zapalny, a następnie uszkodzenie śródbłonka. W miejscach uszkodzeń płytki krwi przyklejają się do śródbłonka, w ten sposób tworzy się skrzep, który stopniowo zmniejsza średnicę naczyń krwionośnych, utrudniając odpływ krwi obwodowej do serca.
Miażdżyca
Miażdżyca, czyli arterioskleroza to dolegliwość polegająca na osadzaniu się na ściankach naczyń krwionośnych nadmiaru cząsteczek cholesterolu, wskutek czego powstaje tzw. blaszka miażdżycowa. W efekcie światło naczyń robi się coraz węższe, krew nie może swobodnie przepływać. Najczęściej miażdżyca daje o sobie znać w momencie, gdy przepustowość naczyń krwionośnych jest zwężona o ok. 50%. Pęknięcie blaszki miażdżycowej może prowadzić do zatoru w tętnicy, a w rezultacie do ostrego niedokrwienia narządu, który jest z nią połączony.
Miażdżyca a zakrzepica - różnice
Miażdżyca i zakrzepica zatorowa często są ze sobą mylnie utożsamiane. W rzeczywistości są to dwa odmienne schorzenia. Główna różnica między miażdżycą a zakrzepicą jest taka, że miażdżyca charakteryzuje się odkładaniem się tłuszczu wewnątrz ścian tętnic, z kolei zakrzepica to miejscowa koagulacja lub krzepnięcie krwi w części układu krążenia. W miażdżycy może dojść do uszkodzenia śródbłonka, czego rezultatem może być zakrzepica.
Choroby żył - leczenie
Pierwszym krokiem, jaki należy wykonać, gdy tylko pojawiają się pierwsze symptomy dolegliwości ze strony układu krążenia, jest wizyta u specjalisty, czyli flebologa, który zleci niezbędne badania. Chcąc zadbać o dobre samopoczucie, łagodząc uporczywe dolegliwości, można też wdrożyć bezpieczne, domowe sposoby, do których zalicza się:
- odpoczynek z uniesionymi nogami - po ciężkim dniu warto zadbać o odpoczynek z nogami uniesionymi nad linię serca. Wystarczy pod nogi podłożyć kilka poduszek lub koc, aby usprawnić przepływ krwi. W ciągu dnia również warto zadbać o to, aby zmieniać ułożenie nóg. Jest to szczególnie ważne w przypadku, gdy pracujemy przy biurku - dobrym rozwiązaniem będzie wyposażenie się w podnóżek i unikanie zakładania nogi na nogę. Równie istotne jest to w przypadku pracy stojącej, gdzie jedna z nóg zazwyczaj jest bardziej obciążona - chcąc zachować prawidłowy przepływ krwi, warto pamiętać o przenoszeniu ciężaru ciała z nogi na nogę
- aktywność fizyczna - wystarczy 30-minutowy spacer każdego dnia, aby usprawnić przepływ krwi. Świetny efekt zagwarantują też ćwiczenia w wodzie, które, poza tym, że usprawnią pracę układu krwionośnego, pozwolą pozbyć się uczucia zmęczonych, ciężkich nóg. Jeśli należysz do grona osób, które nie przepadają za intensywną aktywnością, wykonuj proste, niewymagające ćwiczenia. Wystarczy naprzemiennie wspinać się na palce i pięty, wykonywać ruchy okrężne stopami, skłony lub przysiady. Jeśli długo podróżujemy, mamy siedzącą lub stojącą pracę, w miarę możliwości, raz na godzinę zróbmy krótką przerwę na rozprostowanie nóg
- unikanie gorących kąpieli - gorąca woda poszerza naczynia krwionośne, co może potęgować dolegliwości wynikające z zaburzeń układu krwionośnego. Długie, gorące kąpiele warto zamienić na szybkie, letnie prysznice. Osoby, u których występują choroby żył powinny też unikać sauny
- odpowiednia dieta - bogata w elektrolity, minerały i witaminy, ograniczająca spożycie soli i produktów wysokoprzetworzonych oraz tłustych, które mogą wpływać na wzrost poziomu tzw. złego cholesterolu. Nie można też zapominac o regularnym nawadnianiu organizmu - dzięki temu krew nie będzie gęstniała, tym samym jej przepływ będzie prostszy
- kompresoterapia - czyli stosowanie produktów wytwarzających kontrolowany ucisk skumulowany w okolicy kostek i stopniowo rozchodzący się ku górze. W przypadku osób cierpiących na choroby żył polecane są zarówno podkolanówki uciskowe, pończochy uciskowe, jak i rajstopy uciskowe. Wyroby kompresyjne generują też mikromasaż, który dodatkowo stymuluje przepływ krwi, korzystnie wpływając na kondycję skóry. Wybierając produkty uciskowe, należy jednak w pierwszej kolejności zasięgnąć porady specjalisty, który dopasuje zarówno model, jak i klasę ucisku do konkretnych potrzeb, dolegliwości i stanu zdrowia pacjenta. Zbyt mocna kompresja może nie tylko wiązać się z poczuciem dyskomfortu, ale i być niebezpieczna dla zdrowia!
Choroby żył to problem, który nie powinien być lekceważony. Nieleczone dolegliwości mogą nie tylko skutecznie uprzykrzać życie, ale i stanowić poważne zagrożenie dla zdrowia. Jeśli zatem dostrzegasz pierwsze niepokojące symptomy lub jesteś w grupie ryzyka, zadbaj o odpowiednią profilaktykę i skonsultuj się z flebologiem, który zdecyduje o tym, jakie kroki warto podjąć, aby nie dopuścić do rozwoju poważniejszych problemów.
[product id="104, 113, 117,124"]
